Renee Saltiel i Solon Molho se engrandesieron en la mas grande komunidad sefardi del mundo; la de Salonika o Thessaloniki en la Gresya de oy. En akel tiempo 90,000 Judios bivian ayi ma kuando los Alemanes se yevaron a la populasion Judia a los kampos, ya no kedaron kaji mas dingunos. Solo unos kuantos tornaron. Esta es la istoria de dos Judios ke pudieron sovrebivir grasias a un diplomato Espanyol i unas kuantas famiyas Gregas muy korajozas.
Η Ρενέ Σαλτιέλ και ο Σόλων Μόλχο μεγάλωσαν στην μεγαλύτερη Εβραϊκή Σεφαραδίτικη κοινότητα που υπήρξε ποτέ, στην Σαλονίκη ή Θεσσαλονίκη, στην Ελλάδα του σήμερα.
Τότε 90.000 Εβραίου ζούσαν εκεί και όταν οι Γερμανοί, κατά την διάρκεια του 2ου παγκοσμίου πολέμου, τους έστειλαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης , δεν είχε απομείνει σχεδόν κανένας.
Ελάχιστοι ήταν αυτοί που γύρισαν.
Αυτή είναι η ιστορία δύο εβραίων που κατάφεραν να επιβιώσουν με την βοήθεια ενός Ισπανού διπλωμάτη και μερικών, ιδιαίτερα γενναίων, ελλήνων και των οικογενειών τους.
Study Guides
ΣΕΦΑΡΑΔΙΤΕΣ
Ο Σεφαραδίτης Εβραίος http://www.jmth.gr/web/thejews/pages/pages/historyGR.htm είναι ένας Εβραίος που κατάγεται ή που ακολουθεί τα έθιμα και τις παραδόσεις των Εβραίων που ζούσαν στην Ιβηρική Χερσόνησο (σύγχρονη Ισπανία και Πορτογαλία) πριν από την εξορία τους στα τέλη του 15ου αιώνα. Αναφέρονται ως Σεφαραδίτες http://www.jewishmuseum.gr/gr/information/jews_greece.html, αφού Σφαράντ σημαίνει Ισπανία στα εβραϊκά.
ΛΑΝΤΙΝΟ
Τα Λαντίνο http://www.jmth.gr/web/thejews/pages/pages/judeoGR.htm ή αλλιώς τα εβραιο-ισπανικά είναι η γλώσσα των Σεφαραδιτών Εβραίων. Ουσιαστικά έγιναν τα Λαντίνο μια ειδική εβραϊκή γλώσσα μετά την εκδίωξη τους από την Ιβηρική Χερσόνησο στα τέλη του 15ου αιώνα. Οι Σεφαραδίτες συνέχισαν να μιλούν Λαντίνο στις κοινότητες και στις χώρες που μετανάστευσαν. Γι’ αυτό το λόγο τα Λαντίνο αντανακλούν τη γραμματική και το λεξιλόγιο της Ισπανικής Γλώσσας του 14ου και 15ου αιώνα.
ΤΟ ΕΒΡΑΪΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Η συγκεκριμένη ταινία Centropa χρηματοδοτήθηκε από το Εβραϊκό Μουσείο του Βερολίνου (http://www.jmberlin.de/main/EN/homepage-EN.php) ενώ η παραγωγή της έγινε σε συνεργασία με το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το οποίο και ιδρύθηκε για να τιμήσει την πλούσια σεφαραδίτικη κληρονομιά της πόλης από τον 15ο αιώνα.
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Η Θεσσαλονίκη http://www.uom.gr/modules.php?op=modload&name=Statikes&file=index&stid=5&categorymenu=1 είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη στην Ελλάδα και αριθμεί σήμερα περίπου 1.200 Εβραίους.
Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΝ ΠΟΛΕΜΩΝ
Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, πολλά γεγονότα έλαβαν χώρα, που επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό την τύχη των Εβραίων της Θεσσαλονίκης και σηματοδότησαν τη μείωση της μεγαλύτερης Σεφαραδίτικης κοινότητας του κόσμου. Παρακάτω ακολουθεί μια λίστα με τα σημαντικά αυτά γεγονότα σε χρονολογική σειρά.
Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
Η Ελλάδα μπήκε στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στις 28 Οκτωβρίου 1940, όταν εισέβαλε η Ιταλία από την Αλβανία, προκαλώντας τον ελληνο-ιταλικό πόλεμο.
ΑΘΗΝΑ
Επειδή η οικογένεια της Ρενέ είχε ισπανικά διαβατήρια, η μοίρα του εκτοπισμού τους ήταν προς το στρατόπεδο Μπέργκεν Μπέλσεν μαζί με άλλους Ισπανούς Εβραίους. Τον Αύγουστο του 1943, 367 Ισπανοί Εβραίοι εκτοπίστηκαν στο Μπέργκεν Μπέλσεν, αλλά μεταφέρθηκαν τον Φεβρουάριο του 1944 στη Βαρκελώνη, το Μαρόκο και την Παλαιστίνη. Περίπου 144 Εβραίοι Ισπανοί υπήκοοι είχαν δραπετεύσει στην Αθήνα, μεταξύ των οποίων ήταν και η Ρενέ, οι αδελφές της και ο πατέρας τους. Στην Αθήνα ζούσαν σε διαφορετικά μέρη μέχρι που έφτασαν στην οδό Μπουμπουλίνας, στο σπίτι της Κας Λεμπέση.
ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ
Από το 1918-1947, η Παλαιστίνη ήταν υπό βρετανική κυριαρχία. Για περισσότερες πληροφορίες δείτε εδώ http://www.sansimera.gr/articles/24
ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΧΡΗΣΙΜΟΙ ΔΙΚΤΥΑΚΟΙ ΤΟΠΟΙ
Για έναν οδηγό μαθήματος και χρήσιμους δικτυακούς τόπους σχετικά με την Ιστορία της Εβραϊκής Κοινότητας Θεσσαλονίκης δείτε εδώ http://www.yadvashem.org/yv/en/education/languages/greek/lesson_plans/after_the_rain.asp